Patagonië en ....... we krijgen bezoek.

Nadat we in El Chatén midden in de nacht beneden moesten gaan slapen omdat we in ons bovenbed lagen te schudden vanwege de harde windstoten, besluiten we om voor de komende weken over te schakelen naar de “Patagonië modus”. Onze daktent met ons hefdak is te kwetsbaar met harde wind. Dit betekent dat we tijdelijk niet meer boven in de bus slapen maar beneden, waar we door het neerklappen van de achterbank ook een bed kunnen maken. Onze leefruimte wordt wel kleiner en de stahoogte vervalt. Ook de dienen we vanwege de harde wind de deuren van de bus goed vast te houden bij het in- en uitstappen. Maar na een paar dagen krijgen we ook hier handigheid in. Wanneer het omstreeks etenstijd niet of nauwelijks waait, doen we tijdelijk ons dak omhoog om te koken. Dan hebben we weer een paar uur de luxe van stahoogte.

Tijdens een hike naar een gletsjer in El Chatèn, dat in het noordelijk deel van het Park los Glaciares ligt, hebben we onderweg zoveel wind dat je echt windrichtingsgevoel moet hebben om in de natuur een plas te doen. We halen de gletsjer niet helemaal, 1 km ervoor keren we om, omdat we teveel regen en wind hebben. Desalniettemin keren we moe en voldaan weer terug naar de camper en geven elkaar een high five, wanneer we terug zijn: “We did it, een hike van 22 km.” Wel hebben we dan de andere dag nodig om bij te komen! Van El Chaltén rijden we naar El Calafate, ook wel de hoofdstad van de gletsjers genoemd. Daar trekken we weer een paar dagen samen met Maarten en Anne op. We bezoeken het informatiecentrum Glaciarium. Hier zien we de nodige indrukwekkende films over gletsjers en leren we veel bij over water in het algemeen en bevroren water in het bijzonder. Zo is van al het water op onze planeet 97% zout en 3% zoet. Van de voorraad gletsjerijs, bevroren zoetwater, ligt 86% op Antarctica en 11% op Groenland.

We ervaren dat in Patagonië de mate van wind bepalend is bij het maken van onze plannen. Met behulp van www.windguru.cz plannen we onze activiteiten. Zo gaan we samen met Anne en Maarten op een, voor Patagonische begrippen zomerse dag (neemt u wel winddichte kleding, muts, sjaal en handschoenen mee, zegt de mevrouw van de tourist information), varen op Lago Argentino. In een catamaran varen we naar een aantal gletsjers, o.a. de Uppsala, die de grootste in deze regio is. We zien enorme blauwe ijsschotsen in het meer drijven. Margo geniet van het buiten zijn en van de elementen, wind, water en zon, maar Charles zit binnen te overleven. Nadat Charles na terugkeer weer is bijgekomen van de schommelingen op de boot, rijden we diezelfde middag met onze busjes ook nog naar het National Park Los Glaciares om de bekende gletsjer Perito Moreno te bewonderen. We zien de enorme gletsjerwand die in hoogte varieert van 50-70 meter. Maar er zit nog ook nog 160 meter gletsjer onder water. Dus globaal zie je maar 1/4 van de gletsjer! We begrijpen van een Ranger dat wanneer verse sneeuw op de ijsvlakte van de Perito Moreno valt, dit na verloop van tijd ijs wordt. Dit ijs wordt in elkaar gedrukt en gaat aan de reis beginnen van 700 jaar. Het ijs wordt vooruit en omlaag gestuwd om uiteindelijk als brokstukken blauwgekleurd ijs, onder een donderend geraas, in het Lago Argentino te vallen. Het bijzondere van deze gletsjer is dat je er heel dichtbij kunt komen. Er zijn kijkplatforms gebouwd waar je naar toe kunt lopen. We genieten enorm van het overweldigende uitzicht. Wij hebben goed weer en zien de gletsjer en het ijsveld daarachter in het zonnetje liggen. We hebben wat te drinken en wat nootjes meegenomen en zitten in de luwte gezellig met elkaar te borrelen met het mooiste uitzicht wat je je maar kunt wensen. We blijven tot sluitingstijd in het National Park en nemen veel te veel foto’s. Daarna rijden we het park uit om 10 meter buiten het park te overnachten. De volgende ochtend gaan we nog een keer het park in en zien de gletsjer bij ander licht en bij ander weer. Meer wind en nauwelijks zon, maar nog steeds heel mooi. In El Calafate informeert Margo nog naar de mogelijkheid om op de gletsjer te lopen. Dat kan, maar er is wel een leeftijdsbeperking. Kinderen vanaf 10 jaar en volwassenen .... tot en met 65 jaar, mogen de gletsjer op. Oei, die komt hard aan wanneer je 68 bent......

‘s Avonds nemen we afscheid van Maarten en Anne met een gezellig etentje, genieten van elkaars gezelschap en de volgende ochtend zwaaien zij ons uit. Wij gaan namelijk door naar het zuiden, terwijl zij weer globaal naar het noorden reizen. Vanuit Calafate rijden wij verder op de ruta 40 naar de Chileense grens. Weer moeten wij alle fruit, groente, vlees, vis en zuivelproducten voor de grens opmaken. En weer hebben wij onze noten en müsli verstopt. Bij de grensovergang Argentinië en Chili staat er veel wind. Bij de controle van de auto op verboden levensmiddelen, waait de deur van de bus tegen Margo aan en ze valt. De vrouwelijke douanebeambte helpt Margo overeind en laat de controle verder voor wat het is, klaar. Zullen we dit voor”val” erin houden bij de volgende grenspassages, vragen wij ons later lachend af? Na een lange reisdag rijden we s’avonds om 8 uur (wat heerlijk dat het hier zo lang licht is) het National Park Torres del Paine in. In het avondzonnetje zien we de kenmerkende pieken van graniet. Bij een toiletgebouw ontmoeten we een behulpzame ranger die ons, een (waterproof!) plattegrond van het park geeft. Wij vragen wat tips voor daghikes in combinatie met het weerbericht. Er worden een paar droge en zonnige dagen voorspeld. We kamperen vrij aan een meer, vlakbij de aanlegsteiger waar vandaan de boot vertrekt die je naar het beginpunt van mooie hikes brengt. Het waait die avond af en toe zo erg dat water uit het meer omhoog wordt geblazen en zich als een scherm van water zijdelings verplaatst. En zo wordt onze voorruit nat, zonder dat het regent! Gelukkig zitten we binnen droog. De volgende dag staan we vroeg op om met nog 70 andere wandelaars met een catamaran naar de overkant van Lake Pehoe te varen. Het eerste stuk van ons aansluitende wandeltraject lopen we langs het meer. We zien ganzen met jonge kuikens. Daarna klimmen we en wordt het ook winderiger. Er staan hier veel dode bomen als gevolg van een bosbrand in 2011. De basten van die bomen zijn door de wind licht grijs gepolijst en kleuren mooi in de zon. Verderop staan vooral lage struiken. We zien de gletsjer al in de verte liggen en steken regelmatig stroompjes met smeltwater over, maar houden droge voeten. Bij een breder, snelstromend riviertje moeten we over een hangbrug. Daarna, zittend op een platte steen, in de zon en uit de wind, lunchen we uit ons rugzakje. Terwijl we van het uitzicht op de French gletsjer genieten, horen en zien we lawines die naar beneden razen. Prachtig om dit te zien terwijl wij veilig aan de andere kant van de vallei op goede hoogte zitten. Wat een natuurgeweld mogen wij aanschouwen. Op de terugweg, weer ruim drie uur hiken, drinken we water uit een helder stroompje. Er komt ‘s middags meer wind opzetten en op een heuveltop vangen we zoveel wind dat we ons zo nu en dan even klein moeten maken en wachten tot de windstoten in hevigheid afnemen. Gearmd gaan we verder tot we weer in de “luwte” lopen. Begin van de avond nemen we de laatste boot terug naar de parkeerplaats van ons camperbusje, waar we wederom aan het meer overnachten. We maken een kop soep en gaan vroeg naar bed. Ook al beloven we ons zelf de volgende morgen een rustdag, toch kunnen we de verleiding van zoveel natuurschoon in de omgeving niet weerstaan en gaan op pad voor een korte hike naar een waterval. Daar aangekomen trekt ook het vervolgpad ons aan en zo wandelen door naar een mooi uitzichtpunt. Boven op de heuveltoppen waait het echter meer dan de voorspelde 70-90 km per uur. Het blijken windvlagen te zijn. We maken ons klein of gaan achter een struik liggen en wachten tot de vlaag “over waait”. Dit proces herhaalt zich een aantal malen. We hebben het gevoel dat we aan het “bergzeilen” zijn. Boven aangekomen, zorgen we voor een “zitplaats”, zodat we niet wegwaaien. We hebben een prachtig uitzicht op de Torres del Paine, de kenmerkende torens. Naast ons zit een Duitse mevrouw en die vertrouwt ons toe dat ze te bang is om alleen terug te lopen. We helpen haar overeind en gaan gezamenlijk, met de nodige stops, naar beneden. Met rode konen van de wind duiken we daarna voldaan de camper weer in. De volgende dag is het nog steeds droog, maar iets minder zon. We rijden naar een ander deel van het park, wandelen naar een condor lookout en..... zien er ook een vliegen. ‘s Middags wandelen we bij het Grey Lake naar een ijsberg die in 2017 losgeraakt is van de Grey Gletsjer. De blauwe ijsberg had toen een omvang van 132.600 m3. Een prachtig gezicht om er zo dichtbij te zijn. Inmiddels is het weer slechter geworden en we rijden, na drie geweldige dagen, met wat weemoed dit mooie park uit. Via een slechte, merendeels gravelweg komen we in Puerto Natales. Daar blijven we een dag. Helaas is de camping vol, dus geen douche, maar we vinden een andere vrije kampeerplek, uit de wind bij een sportcomplex. Hierna rijden we in twee reisdagen, naar het zuidelijkste puntje van Patagonië in Argentinië. Onderweg vlak bij Morro Chico, spot Charles een condor. We stoppen langs de kant van de weg en we zien er na een tijdje wel zes tegelijk, zwevend op de wind, gebruikmakend van de thermiek. Wouw! Met de Chileense ferry steken we vervolgens over naar Tierra del Fuego, of wel Vuurland. Het is een eiland waarvan het oostelijk deel Argentijns grondgebied is en het westelijk deel Chileens. Er loop een kaarsrechte, langs de liniaal getrokken grens doorheen. Het eerste deel van dit eiland is vlak, steppe met heel veel guanacos (wilde lama’s), wat zuidelijker liggen bossen en in het Argentijnse deel moeten we de laatste uitlopers van de Andes gebergte nog één keer oversteken. We parkeren en slapen uit de wind achter het gebouwtje van de toeristeninformatie in Cerro Sombrero. Dit is een klein Chileens plaatsje, op dit eiland, waar ca. 2000 mensen wonen. Zij zijn voornamelijk werkzaam in de gaswinning (voorheen olie) en in de veeteelt, schapen en koeien. We kunnen bij de toerist info gebruik maken van een schoon en verwarmd toiletgebouw met ook nog warme douches! De medewerker spreekt goed Engels, heeft alle tijd en hij vertelt ons het nodige over het eiland. Zowel Chili als Argentinië hadden in de zeventiger jaren foute regimes. Zij moesten hun eigen olie bevoorrading regelen, omdat niemand aan landen met een fout regime olie wilde leveren. Dus gingen zij op zoek naar eigen olievoorraden en vonden die in het afgelegen Tierra del Fuego. De relatie tussen Chili en Argentinië ligt gevoelig, maar ze hebben elkaar wel nodig. Zo zijn in Vuurland de twee havens van waaruit er een ferry naar het vaste land vaart, allebei van Chili. Maar als de Chilenen op hun beurt, vanuit Punta Arenas of Puerto Natalis over de weg noordelijker door Chili willen rijden, dan dienen zij bij Cerro Castillo eerst de grens met Argentinië over te steken. Om daarna weer in Chili te komen moeten zij dan een paar honderd km over Argentijns grondgebied rijden.

In 1978 heeft Argentinië getracht een aantal eilandjes bij het Beagle Canal van Chili in te nemen. Na bemiddeling door het Vaticaan is dit probleem “opgelost” en is afgesproken dat de grens nu midden door het Beagle Canal loopt. Deze zeeweg is genoemd maar het beroemde schip waarmee Charles Darwin zijn onderzoeksreis maakte. De volgende dag steken we opnieuw een grens over, die tussen Chili en Argentinië om naar Ushuaia te gaan. We worden steeds creatiever met het wegwerken van “verboden” levensmiddelen. Zo maakt Margo een omelet met gebakken banaan erin, aan de bovenkant belegd met tomaat en strooikaas. Het restant aan verse groente wokken we en zo hebben voor de komende twee dagen weer een maaltijd aan de andere kant van de grens. Terwijl we door het laatste stukje van de Andes rijden, zien we de nodige regenbogen, maar dan met een bos en/of een meer op de achtergrond. Tussen de besneeuwde toppen van de Andes liggen toendra-achtige stukken land, die na een regenbui en met het zonnetje erop, een prachtig kleurenpalet vormen.

Dan komen we eindelijk aan bij de zuidelijkste stad die we met ons busje kunnen bereiken: Ushuaia. We kamperen in de haven waar we de boten zien die hier vandaan naar Antarctica vertrekken. Margo onderzoekt of er opties zijn om nog een last minute trip naar Antarctica te kunnen boeken. Maar eerst .... rijden we naar de luchthaven om op zaterdag 2 februari Roel op te halen, die ons hier in Ushuaia een weekje komt opzoeken! Heel speciaal elkaar na vier en een halve maand weer te zien. We borrelen en drinken het beroemde Cape Horn bier in een gezellig eetcafé en praten bij. We logeren een nachtje in een hotel en maken plannen voor de komende week. Bij de Tourist info horen we dat de weersverwachtingen tot woensdag extreem mooi zijn: Verano. De hele maand januari blijkt het hier erg slecht weer te zijn geweest met temperaturen niet boven de 10 graden en nu begint februari met een paar dagen zon met temperaturen tot zelfs 24 graden en weinig wind. We gaan naar het Nationaal park Tierra del Fuego. Wandelen daar in ons t-shirt met korte mouwen naar de mooie Lapataia baai, die uitkomt in het Beagle kanaal. Hier claimt Argentinië het einde van de wereld, maar wij beschouwen het als het einde van Ruta 3 van de ruim 3000 km weg van Buenos Aires naar deze uithoek. We kamperen in het National Park aan een klein riviertje en Roel en Margo gaan het water in. Behoorlijk koud, maar daarna warmen zij zich in het zonnetje weer op. We maken ook een mooie hike in dit park. De dag erop steken Margo en Roel, op wederom een ongewoon zonnige dag, met een zodiac boot het Beagle kanaal over naar Chili. Charles blijft in Ushuaia achter, niet alleen omdat schommelende boten niet echt zijn ding zijn, maar ook omdat onze (tijdelijk ingevoerde) bus op zijn naam staat en hij zonder bus niet zomaar even voor een dagje Argentinië uit kan. Halverwege het Beagle canal stopt de schipper bij een eilandje dat vol met aalscholvers zit. Op het eiland Navarino rijden Margo en Roel vervolgens 54 km met een busje langs de ruige kust naar de plaats Puerto Williams. Chili claimt dat Puerto Williams de meest zuidelijkst bewoonde plek in de wereld is. Margo en Roel huren fietsen en bezoeken een museum dat de geschiedenis over de oorspronkelijke bevolking vertelt. Hier ontdekken zij dat Isaac Maine, een Nederlander, woonachtig in Hoorn, met een schip dat hij Hoorn had genoemd, de plek ontdekt had om onderlangs dit continent te varen. Het Panama kanaal was er toen nog niet. Deze plek noemde hij vervolgens Kaap Hoorn.

Daarna fietsen zij verder over het eiland, waarbij van de fiets van Margo de ketting breekt. Wanneer zij naar de ontbrekende schakel aan het zoeken zijn, vraagt een man in marine uniform vanuit zijn tuin of er een probleem is. Margo legt uit dat de ketting van de fiets gebroken is en hij vraagt beleefd “Do you need transport?” Terwijl Roel denkt, nee we lopen wel terug, zegt Margo “Ja graag!”. De man in uniform blijkt de Commander van de Naval Base in dit gebied te zijn. Hij blijkt hier net met zijn gezin zijn komen te wonen voor een plaatsing voor twee jaar. Zijn vrouw en drie kinderen komen ook naar buiten om te zien wat er gaande is. We worden voorgesteld en raken aan de praat. Margo vertelt over onze Naval Base Den Helder en over de Nederlandse marine schepen die aan Indonesië verkocht zijn toen Charles daar als defensie attaché werkzaam was. Er wordt door de Commander gebeld en even later staat er een pick-up truck van de Chileense marine voor ons neus en worden wij en de fietsen per jeep weer terug naar het “centrum” gebracht. Een leuk avontuur. We eten pizza in de meest zuidelijke “pizzeria”, nou ja het blijkt een huiskamer te zijn. De andere ochtend varen Margo en Roel weer naar Ushuaia terug waar Charles hen met de bus weer opwacht. Het weer is duidelijk omgeslagen er is veel meer wind. We rijden gezamenlijk 100 km landinwaarts en huren in Tolhuin, een huisje, een soort blokhut, dat aan een groot meer ligt. Charles en Roel hakken hout voor de openhaard. Die haard is zo groot, dat die in een Engels kasteel niet zou mistaan. We hebben een paar rustige dagen met elkaar. De laatste dag rijden we terug naar Ushuaia en maken we nog een hike naar de plaatselijke gletsjer. We slapen en eten ten slotte in wat hoger gelegen een vier sterren hotel met een fantastisch uitzicht over Ushuaia en het Beagle kanaal. En dan brengen we, na een heerlijke week met elkaar te hebben gehad, Roel weer terug naar het vliegveld. Roel heeft ervan genoten om onze passie voor het reizen van dichtbij mee te maken en wij op onze beurt vonden het heel erg bijzonder om ons reizend leven met hem te delen.